หลายคนคงทั้งเคยได้ยินและพบมากับตัวเองว่าการรับประทานอาหารบนเครื่องบินไม่อร่อยเท่ากับที่ทานบนพื้นดิน แต่เคยสงสัยไหมว่าทำไมอาหารบนเครื่องบินถึงได้มีรสชาติที่จืดชืดและไม่เข้มข้นเหมือนที่เราคาดหวัง? เรื่องนี้ไม่ได้เกี่ยวข้องกับการปรุงอาหารเพียงอย่างเดียว แต่ยังมีปัจจัยอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องกับสภาพแวดล้อมบนเครื่องบินซึ่งส่งผลต่อการรับรู้รสชาติของเราด้วย
ปัจจัยหลายๆอย่างทั้ง การเปลี่ยนแปลงของความดันอากาศ เสียงรบกวน และความชื้นต่ำบนเครื่องบิน ทั้งหมดนี้ล้วนเป็นปัจจัยที่ทำให้การทานอาหารบนเครื่องบินเป็นประสบการณ์ที่แตกต่างจากการทานอาหารทั่วไป มาทำความเข้าใจถึงเหตุผลเหล่านี้ให้ลึกซึ้งขึ้นและหาคำตอบว่าทำไมอาหารบนเครื่องบินถึงดูเหมือนจะไม่อร่อยเหมือนที่เราคาดหวังกันเลยดีกว่าครับ
ความดันอากาศทำให้รสชาติจืดลง
หนึ่งในปัจจัยหลักที่ทำให้รสชาติอาหารบนเครื่องบินเปลี่ยนไปคือความดันอากาศ เมื่อเครื่องบินบินสูงขึ้น ความดันอากาศภายในห้องโดยสารจะลดลง ซึ่งส่งผลให้การรับรู้รสชาติของเราเปลี่ยนแปลงตามไปด้วย งานวิจัยพบว่า การรับรู้รสชาติหวานและเค็มจะลดลงถึง 30% เมื่อเราอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีความดันต่ำ นั่นหมายความว่าอาหารที่ปกติแล้วอาจจะมีรสชาติเค็มกำลังดี แต่เมื่อทานบนเครื่องบินก็อาจรู้สึกว่ามันจืดลงอย่างชัดเจน
ความชื้นต่ำทำให้การรับรู้รสชาติแย่ลง
อีกปัจจัยหนึ่งที่ส่งผลกระทบต่อรสชาติอาหารบนเครื่องบินคือระดับความชื้นที่ต่ำกว่าปกติ เครื่องบินโดยสารทั่วไปจะมีความชื้นในอากาศเพียง 10-20% ซึ่งต่ำกว่าระดับปกติที่เราคุ้นเคย ความชื้นต่ำนี้ทำให้ปากและจมูกของเราแห้ง ส่งผลให้ความสามารถในการรับรู้รสชาติและกลิ่นลดลง ทำให้อาหารที่มีกลิ่นหอมอาจไม่หอมเท่าเดิมเมื่อทานบนเครื่องบิน
เสียงรบกวนอาจมีผลต่อการรับรส
เสียงของเครื่องยนต์และสภาพแวดล้อมที่มีเสียงรบกวนสูงบนเครื่องบินอาจเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่ทำให้การรับรู้รสชาติของเราลดลง งานวิจัยบางชิ้นชี้ว่า เสียงรบกวนที่มากเกินไปอาจทำให้เรารับรู้รสชาติหวานลดลง ในขณะที่รสชาติขมกลับเพิ่มขึ้น การที่เราอยู่ในสภาพแวดล้อมที่เสียงดังต่อเนื่องอาจทำให้การทานอาหารไม่น่าพึงพอใจเท่าที่ควร
วิธีการเตรียมอาหารมีผลต่อรสชาติ
อาหารบนเครื่องบินมักจะถูกเตรียมไว้ล่วงหน้าและต้องอุ่นซ้ำก่อนเสิร์ฟ ซึ่งขั้นตอนนี้อาจทำให้คุณภาพและรสชาติของอาหารลดลงเมื่อเทียบกับอาหารที่ทำสดใหม่ นอกจากนี้ อาหารบนเครื่องบินยังต้องถูกปรุงด้วยวิธีที่สามารถเก็บรักษาได้นานและสามารถทนต่อการเปลี่ยนแปลงของสภาพแวดล้อมบนเครื่องบินได้ดี การใช้เครื่องปรุงรสเช่นเกลือหรือน้ำตาลมากขึ้นเพื่อชดเชยการสูญเสียรสชาติบางอย่างอาจช่วยได้บ้าง แต่ก็ยังไม่เพียงพอที่จะทำให้อาหารมีรสชาติดีขึ้นเท่ากับอาหารที่ทานบนพื้นดิน
สายการบินพยายามปรับปรุงรสชาติอาหาร
แม้ว่าการปรับรสชาติอาหารบนเครื่องบินให้เหมือนกับการทานบนพื้นดินจะเป็นเรื่องท้าทาย แต่สายการบินบางแห่งก็ได้พยายามปรับปรุงคุณภาพของอาหารบนเครื่องบินโดยการพัฒนาสูตรอาหารที่เหมาะสมกับการรับรู้รสชาติในสภาพแวดล้อมที่ไม่เอื้ออำนวย เช่น การเลือกใช้วัตถุดิบที่มีรสชาติเข้มข้นขึ้นหรือการปรุงอาหารให้มีความหลากหลายของรสชาติมากขึ้น
ดังนั้น ครั้งต่อไปที่คุณต้องทานอาหารบนเครื่องบินแล้วรู้สึกว่ารสชาติไม่อร่อยเท่าที่ควร คุณอาจจะไม่ต้องโทษเชฟหรือสายการบินอย่างเดียว แต่อาจจะเป็นเพราะปัจจัยทางกายภาพหลาย ๆ อย่างที่เกิดขึ้นในขณะบินทำให้รสชาติของอาหารเปลี่ยนไปมากกว่าที่คุณคิด